Τέχνη Σκέψης & Θεραπείας
Ιατρική Γεωλογία - Μερικά σύγχρονα δεδομένα για την Ιατρική Γεωλογία
- Λεπτομέρειες
- Γράφει ο/η: Δημήτρης Γ. Μηνατίδης, Γεωλόγος - Γεωχημικός Δημήτρης Γ. Μηνατίδης, Γεωλόγος - Γεωχημικός
- Κατηγορία: Τέχνη Σκέψης & Θεραπείας Τέχνη Σκέψης & Θεραπείας
Ευρετήριο Άρθρου
Μερικά σύγχρονα δεδομένα για την Ιατρική Γεωλογία
Η υγεία 6.827.026.117 ανθρώπων [Πληθυσμός στη Γη το 2010 σύμφωνα με το http://www.poodwaddle.com/clocks2.htm]στη Γη εξαρτάται και επηρεάζεται από το Φυσικό Περιβάλλον , δηλαδή την Γεωλογία του Πλανήτη. Τι σχέση έχουν τα ορυκτά με την υγεία των ανθρώπων;
Πως η υγεία των ανθρώπων επηρεάζεται από τα ορυκτά και πως ορυκτά προϊόντα μπορούν να προστατέψουν ή/και να βελτιώσουν την υγεία μας;
Ο Παράκελσος (1493-1541), ένας από τους μεγαλύτερους αλχημιστές όλων των εποχών, έλεγε ότι όλες οι ουσίες αποτελούν δηλητήρια και ότι η σωστή δόση είναι εκείνη που διακρίνει το δηλητήριο από το φάρμακο.
- O άνθρωπος γεννιέται, μεγαλώνει σε ένα γεωπεριβάλλον και μία ημέρα, όταν έλθει το πλήρωμα του χρόνου, επιστρέφει στο κοινό σπίτι όλων των ανθρώπων , τη Γη. Μία άλλη έκφραση με το ίδιο νόημα αναφέρει ότι «ερχόμαστε από το χάος και οδεύουμε στο χάος, ενώ το ενδιάμεσο διάστημα ονομάζεται ζωή». Όμως, κατά την διάρκεια της ζωής του στον κόσμο αυτό, ο άνθρωπος προσπαθούσε και προσπαθεί να προστατευθεί από διάφορες ασθένειες, αλλά και να βελτιώσει την υγεία του όσο τούτο είναι ανθρωπίνως δυνατόν, αφού με την εξέλιξη της ζωής δηλαδή με τις ίδιες τις πράξεις των ανθρώπων, την ραγδαία αύξηση του πληθυσμού, την υπερκατανάλωση και πολλά άλλα φαινόμενα, οι συνθήκες διαβίωσης τόσο στις μεγάλες πόλεις , αλλά και γενικότερα, επηρεάζονται προς το χειρότερο δεδομένου ότι όλες οι δραστηριότητες και οι επιπτώσεις τους στη Γη αποτελούν συγκοινωνούντα δοχεία.
- Όλα αλλάζουν ή "τα πάντα ρεί" του Μεγάλου Έλληνα, του Ηράκλειτου (544-484 Π.Χ. ). Οι Φυσικές ισορροπίες αλλάζουν επιταχυνόμενες προς το χειρότερο "υποστηριζόμενες" από τις δραστηριότητες του ανθρώπου, σε αρκετές περιπτώσεις με αιχμή του δόρατος, την αλόγιστη Ανάπτυξη. Όροι οικονομικογεωπολιτικοί αλλάζουν, π.χ. πλούσια χώρα θεωρείτο -και θεωρείται ;-μία χώρα που είχε και έχει π.χ. πλούσια κοιτάσματα πετρελαίου. Σήμερα όμως αρχίζει να συνειδητοποιείται ολοένα και περισσότερο , ότι πλούσια είναι μία χώρα που μάλλον έχει και θα έχει στο μέλλον πλούσιο υδατικό δυναμικό, δηλαδή νερό, το οποίο μαζί με το οξυγόνο που αναπνέουμε, αποτελούν τα δύο πολυτιμότερα συστατικά για την ζωή του ανθρώπου, αλλά και όλων των οργανισμών στη Γη.
Στο μέλλον είναι βέβαιο ότι ο πλούτος θα είναι το νερό και έπεται το πετρέλαιο. Ας θυμηθούμε ότι οι άνθρωποι και τα ζώα έχουν στο σώμα τους 60-70% νερό (κατά βάρος), ενώ φθάνει μέχρι και το 90% εκείνου των κυττάρων. Πολλοί έχουν προβλέψει ότι το καθαρό νερό θα γίνει το «πετρέλαιο» του μέλλοντος. Εκείνο που είναι βέβαιο είναι ότι οι όροι Ανάπτυξη (απαραίτητη) και Προστασία του Περιβάλλοντος (απαραίτητη) πρέπει να συμβαδίζουν.
- Το θέμα της Ιατρικής Γεωλογίας είναι τεράστιο και πολυσύνθετο και μάλλον θα το προσεγγίσουμε με την μορφή ενός κατά το δυνατόν απλού κειμένου με μερικά παραδείγματα. Πριν από όλα να αναφέρουμε ότι ένα ορυκτό που έχει σχηματισθεί ή σχηματίζεται στη Γη αποτελείται από ένα ή περισσότερα χημικά στοιχεία π. χ. ασβέστιο(Οα) , νάτριο (Na) , ιώδιο (I), φθόριο (F), κάλιο (Κ) , μόλυβδο (Pb) , πυρίτιο (Si) κ.ά. Και ενώ τα χημικά στοιχεία ενώνονται για να σχηματίσουν ένα ορυκτό , τα ορυκτά ενώνονται για να σχηματίσουν τα πετρώματα. Το νερό αποτελείται από δύο μέρη υδρογόνου (Η) και ένα μέρος οξυγόνου (Ο) και συμβολίζεται ως Η20. Ανάλογα με την περιεκτικότητα σε άλατα το νερό διακρίνεται σε "σκληρό" νερό , όταν περιέχει πολλά άλατα και σε "μαλακό" νερό όταν η περιεκτικότητα σε άλατα είναι χαμηλή.
- Ποια είναι η σχέση του νερού "σκληρού" ή "μαλακού" με τα καρδιαγγειακά προβλήματα και με τον σχηματισμό πέτρας στα νεφρά;
- Τι συμβαίνει με πληθυσμούς που ζουν σε παραθαλάσσιες περιοχές και αναπνέουν αέρα με το ιώδιο της θάλασσας, σε σχέση με πληθυσμούς που ζουν σε μεγάλα υψόμετρα και κυρίως σε ζώνες ασβεστολιθικών πετρωμάτων όπου υπάρχει έλλειψη ιωδίου στον αέρα που αναπνέουν;
-Ποια είναι η γεωγραφική κατανομή μερικών ασθενειών που εντοπίζονται σε γεωλογικά περιβάλλοντα, όπου υπάρχει περίσσεια ή έλλειψη σε ορισμένα ορυκτά συστατικά (π.χ Ca , Fe , I και F) με βιογεωχημικές παρενέργειες;
- Κάθε ημέρα τρώμε, πίνουμε και αναπνέουμε ιχνοστοιχεία και δεν σκεπτόμαστε για το τι εισέρχεται από το περιβάλλον στο σώμα μας. Για τους περισσότερους ανθρώπους η αλληλοαντίδραση με τα ορυκτά και τα ιχνοστοιχεία είναι αβλαβής, ίσως και ωφέλιμη, καθόσον τροφοδοτούνται με θρεπτικά συστατικά. Όμως για κάποιους άλλους αυτή η αλληλοαντίδραση μπορεί να είναι επιζήμια για την υγεία τους. Αυτά είναι τα θέματα που εξετάζει η Ιατρική Γεωλογία, ένα γρήγορα αναπτυσσόμενο επιστημονικό πεδίο έρευνας το οποίο περιλαμβάνει όχι μόνο τους Γεωεπιστήμονές, αλλά επίσης την Ιατρική , την Δημόσια Υγεία , την Κτηνοτροφία, την Γεωργία, τους Περιβαλλοντολόγους και τους Βιολόγους. Η Ιατρική Γεωλογία είναι η επιστήμη που μελετά τις επιδράσεις των γεωλογικών υλικών και τις διεργασίες που συντελούνται σε σχέση με την υγεία του ανθρώπου, των φυτικών και ζωικών οργανισμών.
- Το ενδιαφέρον για την περιεκτικότητα του φθορίου (F) στους υδροφόρους ορίζοντες και την επίδραση του φθορίου στην ανάπτυξη των οδόντων, οδήγησε στην μελέτη και δημοσίευση της εργασίας της Anastasia Van Burkalow, τον Απρίλιο 1946, με θέμα "Fluorine in United States Water Supplies", (Pilot Project For the Atlas of Diseases ), American Geographical Society of New York, Vol. XXXVI, No 2 , April 1946.
- To ιώδιο (I) αποτελεί ένα στοιχείο απαραίτητο για την παραγωγή των ορμονών του θυρεοειδούς. Η έλλειψη ιωδίου δημιουργεί βρογχοκήλη και κρετινισμό (= τέλεια καθυστέρηση της εξυπνάδας και του οργανισμού γενικότερα) και πολλά παιδιά γεννιούνται με διανοητική καθυστέρηση , όταν η μητέρα τους έχει έλλειψη ιωδίου. Η Κίνα, το Καζακστάν και η Ρωσία είναι ανάμεσα στις Χώρες που επηρεάζονται από έλλειψη ιωδίου. Η Κίνα και το Καζακστάν μάλιστα λαμβάνουν μέτρα για την αντιμετώπιση του φαινομένου με προσθήκη ιωδίου στο αλάτι.
-Το ασβέστιο (Ca) ενεργεί σαν δομικό συστατικό για τα οστά και τα δόντια, αποτελεί δε σπουδαίο συστατικό για υγιή μαλλιά, νύχια και μύες. Για να αποφύγει κάποιος την οστεοπόρωση με προχωρημένη ηλικία πρέπει να καταναλώνει τροφές με ασβέστιο σε καθημερινή βάση. Σε προχωρημένη ηλικία το ασβέστιο δεν μπορεί να απορροφηθεί κατάλληλα από τα οστά και έτσι αρχίζει να συσσωρεύεται σε άλλα μέρη του σώματος δημιουργώντας προβλήματα.
-Ας εξετάσουμε με μεγαλύτερη λεπτομέρεια και ένα θέμα που έχει σχέση με την επίδραση μερικών ακτινοβολιών στον ανθρώπινο οργανισμό. Βεβαίως δεν θα αναφερθούμε στην επίδραση της ραδιενέργειας ή της ραδιενεργού ακτινοβολίας που εκπέμπεται από ραδιενεργά στοιχεία στον ανθρώπινο οργανισμό που αποτελεί μία πιο εξειδικευμένη - ιδιαίτερης σημασίας - περίπτωση επίδρασης ακτινοβολίας στον άνθρωπο , αλλά στην ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία και στην επίδραση της ακτινοβολίας θετικών (+) ιόντων στον άνθρωπο.
- Σήμερα, ο άνθρωπος ζει καί εργάζεται σε ένα περιβάλλον που καθημερινά χρησιμοποιούνται ηλεκτρονικοί υπολογιστές, κινητά τηλέφωνα, αερόψυκτες καί αερόθέρμες συσκευές (air condition), φούρνοι μικροκυμάτων, συσκευές τηλεοράσεως, αυτοκίνητα κλπ. Όλες αυτές οι ηλεκτρονικές συσκευές ή τα ηλεκτρονικά τους μέρη, εκπέμπουν - σύμφωνα με τα αναφερόμενα διεθνώς -ακτινοβολία θετικών (+) ιόντων, που θεωρούνται επιβλαβή για την υγεία του ανθρώπου.
Η επίδραση μιας ακτινοβολίας χαρακτηρίζεται και εξαρτάται από δύο κυρίως παραμέτρους : α) Τον χρόνο εκθέσεως σε αυτήν και β) Την ένταση της πηγής ακτινοβολίας.
Η επίδραση μιας μικρής ή μέτριας εντάσεως πηγής ακτινοβολίας για πολύ χρόνο, μπορεί να έχει το ίδιο αποτέλεσμα με την επίδραση της ακτινοβολίας που εκπέμπεται από μία ιοχυρή πηγή για βραχύ χρόνο. Μία πρακτική ιδέα γι' αυτό, αποτελεί και η έκθεση στον ήλιο το καλοκαίρι, όπου στις 12.00 μ.μ., η έκθεση στον ήλιο , με τα σημερινά δεδομένα - δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 15'-20', ενώ μετά τις 16.00, η έκθεση στον ήλιο μπορεί να είναι μεγαλύτερης χρονικής διάρκειας, αφού λόγω αλλαγής της θέσεως του ήλιου, η ακτινοβολία του απορροφάται περισσότερο και είναι ασθενέστερη.
- Υπολογίζεται ότι σήμερα υπάρχουν περί τα 2 + δισεκατομμύρια χρήστες κινητών τηλεφώνων και ένας τεράστιος επίσης αριθμός χρηστών ηλεκτρονικών υπολογιστών. Από ένα σύστημα κινητής τηλεφωνίας εκπέμπεται ηλεκτρονική ακτινοβολία στο περιβάλλον η οποία το επηρεάζει. Ακόμη αναφέρεται στην διεθνή βιβλιογραφία ότι τόσο τα κινητά τηλέφωνα όσο και οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές εκπέμπουν επιβλαβή ακτινοβολία θετικών (+) ιόντων που είναι επιβλαβής για την υγεία του ανθρώπου. Επί πλέον το σύστημα κινητής τηλεφωνίας για καλύψει τις ανάγκες λειτουργίας του χρειάζεται ενέργεια που το μεγαλύτερο μέρος της σήμερα παράγεται από συμβατικά καύσιμα (π.χ. λιγνίτη , πετρέλαιο , φυσικό αέριο) με αποτέλεσμα την αύξηση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, το οποίο αποτελεί αέριο του "θερμοκηπίου" της Γης και το οποίο προξενεί αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη Γη και αλλαγή του κλίματος. Για τον λόγο αυτό και λόγω των τεράστιων ενεργειακών αναγκών , ο άνθρωπος προσπαθεί να αξιοποιήσει εναλλακτικές πηγές ενέργειας πιο φιλικές στο περιβάλλον. Η "αλυσίδα" στο σύστημα κινητής τηλεφωνίας και ηλεκτρονικών υπολογιστών (αλλά και κάθε ηλεκτρονικής συσκευής), περιλαμβάνει και το τεράστιο θέμα της απόρριψης ή/και ανακύκλωσης υλικών, αφού τόσο τα κινητά τηλέφωνα όσο και οι Η/Υ και άλλες συσκευές ολοκληρώνουν τον κύκλο της ζωής τους σε κάποιο χρόνο λειτουργίας τους. Έχοντες υπ' όψη ότι οι συσκευές αυτές προέρχονται από ορυκτά που εξορύσσονται, απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή καθόσον στην περίπτωση απόρριψης (ταφής) σε χωματερή υπάρχει περίπτωση μόλυνσης του εδάφους και των υδροφόρων οριζόντων από βαρέα μέταλλα όπως ο μόλυβδος, ο υδράργυρος, το κάδμιο και άλλα υλικά.
- Οποιαδήποτε δραστηριότητα απαιτεί φυσικούς πόρους είτε πρόκειται για νερό είτε στερεά καύσιμα, αλλά και πρώτες ύλες. Η με ραγδαίο ρυθμό χρήση των φυσικών πόρων οδηγεί στην βαθμιαία εξάντληση των πλουτοπαραγωγικών πηγών (ορυκτά, νερό, δάση κλπ) και στις αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον από την εξόρυξη, επεξεργασία και ταφή των υλικών.
Εάν προστεθεί στα ανωτέρω και η παράμετρος μεταφοράς ανθρώπινου δυναμικού , ορυκτών πρώτων υλών, μεταλλευμάτων και προϊόντων με αεροπλάνα, τραίνα, πλοία και αυτοκίνητα κατανοούμε την ανηλεή σύμπραξη στο φαινόμενο του θερμοκηπίου και την ατμοσφαιρική ρύπανση. Αναφέραμε όλα αυτά για να επισημάνουμε ότι όλες οι δραστηριότητες αποτελούν συγκοινωνούντα δοχεία και η απομόνωση ενός μέρους δεν παρουσιάζει την ολοκληρωμένη εικόνα.